Thuốc tránh thai nào không bị nám da là câu hỏi được nhiều chị em quan tâm khi lựa chọn biện pháp tránh thai lâu dài. Bởi ngoài hiệu quả ngừa thai, nhiều loại thuốc có thể ảnh hưởng đến nội tiết tố, gây tăng sắc tố và dẫn đến nám da. Vậy hãy cùng Linh Anh tìm hiểu chi tiết về vấn đề này trong bài viết dưới đây nhé.
1. Uống thuốc tránh thai hàng ngày có bị nám không?
Thuốc tránh thai hàng ngày có thể chứa duy nhất Progestin hoặc kết hợp Progestin và Estrogen (thường là Ethinyl Estradiol – EE) với liều thấp. Và uống thuốc tránh thai hàng ngày có thể gây nám da ở một số người, mặc dù không phải ai cũng gặp phải tác dụng phụ này.
Cơ chế hoạt động chủ yếu của thuốc tránh thai là cung cấp một lượng hormone tổng hợp tương tự như Estrogen và Progesterone, từ đó kích thích cơ chế điều hòa ngược của hệ nội tiết. Sau khi sử dụng, nồng độ hormone trong máu tăng cao sẽ ức chế vùng dưới đồi và tuyến yên, làm giảm tiết hai loại hormone FSH và LH – những hormone đóng vai trò chính trong quá trình phóng noãn và phát triển nang trứng. Từ đó, thuốc tránh thai hàng ngày sẽ làm thay đổi nổi tiết tố trong cơ thể, gây ra nám da.
2. Vì sao thuốc tránh thai có thể gây nám da?
Hormone, đặc biệt là estrogen là một trong những nguyên nhân chính gây nám da. Khi nồng độ estrogen trong cơ thể tăng cao, quá trình sản xuất sắc tố melanin cũng tăng theo, dẫn đến hình thành nám. Các biện pháp tránh thai nội tiết, bao gồm thuốc tránh thai đường uống hoạt động bằng cách làm tăng lượng estrogen, vì vậy dễ gây nám da ở một số người. Một nghiên cứu cho thấy có đến 25% phụ nữ bị nám da sau khi bắt đầu sử dụng biện pháp tránh thai nội tiết.
Thuốc tránh thai nội tiết tố có thể góp phần gây nám da thông qua một số cơ chế sau:
- Estrogen (một loại hormone trong thuốc tránh thai) kích thích các tế bào tạo sắc tố (gọi là tế bào hắc tố), khiến da sản xuất nhiều sắc tố hơn, dẫn đến sạm hoặc nám da.
- Estrogen cũng làm tăng số lượng thụ thể trong tế bào hắc tố, khiến các tế bào này dễ bị kích thích hơn bởi ánh nắng mặt trời hoặc tình trạng viêm, từ đó làm tăng nguy cơ bị nám.
- Ngoài ra, estrogen còn kích hoạt một gen tên là PDZK1, khiến da tạo ra nhiều enzyme tyrosinase – một enzyme quan trọng giúp hình thành sắc tố da.
Không chỉ estrogen, progesterone – một hormone phổ biến khác trong thuốc tránh thai cũng có thể liên quan đến nám. Một nghiên cứu cho thấy vùng da bị nám có nhiều thụ thể nhạy cảm với progesterone hơn so với vùng da không bị nám. Điều này cho thấy progesterone cũng có thể làm da dễ bị nám hơn ở một số người.
| Thuốc tránh thai có giúp đẹp da như lời đồn?
Hiện chưa có đủ bằng chứng khoa học để khẳng định thuốc tránh thai có tác dụng làm đẹp da. Một số phụ nữ nhận thấy da cải thiện sau khi sử dụng, tuy nhiên điều này có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác như thay đổi nội tiết, chế độ dinh dưỡng hoặc quy trình chăm sóc da. Thuốc tránh thai có khả năng ảnh hưởng đến nội tiết tố và cân bằng hormone, từ đó tác động đến tình trạng da. Một số người có thể thấy giảm mụn hoặc da sáng hơn, nhưng phản ứng này không phổ biến và không đủ cơ sở để xem thuốc tránh thai là biện pháp làm đẹp da hiệu quả. Trước khi sử dụng thuốc tránh thai với mục đích cải thiện làn da, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để được tư vấn. |
3. Thuốc tránh thai nào không bị nám da?
Ngoài tác dụng tránh thai, nhiều loại thuốc tránh thai còn được bác sĩ kê đơn để giúp cân bằng nội tiết, giảm mụn và cải thiện làn da. Tuy nhiên, không ít chị em băn khoăn liệu có loại thuốc tránh thai nào không gây nám da để yên tâm sử dụng lâu dài.
Về cơ bản, thuốc tránh thai chỉ chứa Progestin (không có Estrogen) có thể làm giảm nguy cơ bị nám so với thuốc tránh thai kết hợp (chứa cả Estrogen và Progestin). Tuy nhiên, không có loại thuốc nào có thể đảm bảo hoàn toàn không gây nám. Dù là thuốc uống hay miếng dán, các biện pháp tránh thai nội tiết đều ảnh hưởng đến hormone estrogen – yếu tố có thể kích thích da tăng sản sinh melanin và gây nám.
Vì vậy, để sử dụng thuốc tránh thai an toàn và hạn chế nguy cơ nám da, chị em nên tham khảo ý kiến bác sĩ để chọn phương pháp phù hợp. Đồng thời cần chăm sóc da đúng cách và bảo vệ da khỏi ánh nắng để giảm thiểu tác động xấu đến làn da.
Một số loại thuốc tránh thai ít gây ra nám mà bạn có thể tham khảo như sau:
- Thuốc tránh thai Ortho Tri-Cyclen: Đây là thuốc tránh thai chứa hai thành phần chính là norgestimate và ethinyl estradiol. Trong đó, norgestimate có tác dụng điều chỉnh hormone, giúp cải thiện một số vấn đề về da như mụn, hỗ trợ làn da trở nên khỏe và đều màu hơn. Tuy nhiên, hiệu quả làm đẹp da của thuốc vẫn cần được nghiên cứu thêm để có kết luận chính xác.
- Thuốc tránh thai chỉ chứa progestin: Loại thuốc này còn gọi là mini-pill bao gồm Avalo, Camila, Errin,… có nguy cơ gây nám da thấp hơn so với thuốc tránh thai kết hợp (chứa cả estrogen và progestin). Lý do là vì thuốc viên mini không kích thích sản xuất melanin mạnh như thuốc có chứa estrogen. Một số nghiên cứu cũng cho thấy rằng thuốc tránh thai kết hợp với hàm lượng estrogen thấp, hoặc các loại chỉ chứa progestin có thể giảm nguy cơ gây nám da so với các loại thuốc có hàm lượng estrogen cao hơn.
4. Đối tượng không nên sử dụng thuốc tránh thai
Ngoài tìm hiểu thuốc tránh thai nào không bị nám da, bạn cũng cần chú ý đến đối tượng không nên dùng loại thuốc này. Theo đó bạn không nên sử dụng thuốc tránh thai kết hợp nếu đang gặp hoặc có tiền sử mắc một trong các tình trạng sau:
- Huyết khối (cục máu đông) hoặc rối loạn đông máu
- Đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim
- Bệnh lý mạch vành
- Ung thư vú, tử cung, cổ tử cung hoặc âm đạo (đã được chẩn đoán hoặc nghi ngờ)
- Chảy máu âm đạo không rõ nguyên nhân
- Vàng da hoặc vàng mắt khi mang thai hoặc từng sử dụng thuốc tránh thai trước đó
- Khối u ở gan
- Đang mang thai hoặc nghi ngờ có thai
- Sắp trải qua phẫu thuật có thời gian nằm nghỉ lâu sau đó
- Hút thuốc lá kèm theo cao huyết áp
- Tăng huyết áp hoặc đái tháo đường không kiểm soát
- Lupus ban đỏ hệ thống
- Chứng đau nửa đầu (migraine)
- Trên 35 tuổi và đang hút thuốc
Thuốc tránh thai chỉ chứa Progestin (thuốc viên mini) không nên sử dụng nếu bạn có rối loạn đông máu chưa được điều trị ổn định.
5. Lưu ý khi dùng thuốc tránh thai để an toàn cho sức khỏe
Dưới đây là các lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai để đảm bảo an toàn và hạn chế nguy cơ nám da:
- Tuân thủ chỉ định của bác sĩ: Chỉ dùng thuốc theo đúng hướng dẫn và thông báo kịp thời nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trong quá trình sử dụng.
- Uống thuốc đúng giờ, đều đặn mỗi ngày: Việc duy trì thói quen này giúp đảm bảo hiệu quả tránh thai. Nếu quên liều, bạn nên sử dụng biện pháp hỗ trợ khác như bao cao su để phòng tránh mang thai ngoài ý muốn.
- Bảo vệ da khỏi ánh nắng: Luôn sử dụng kem chống nắng phổ rộng và mặc đồ bảo hộ khi ra ngoài, vì tia UV là tác nhân chính gây tăng sắc tố và nám da.
- Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Bổ sung các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như vitamin C, E, A để hỗ trợ bảo vệ da và cải thiện sức khỏe làn da từ bên trong.
- Quản lý căng thẳng và giấc ngủ: Ngủ đủ, đúng giờ và hạn chế stress giúp ổn định nội tiết và cải thiện tình trạng da.
- Chăm sóc da đúng cách: Ưu tiên các sản phẩm dịu nhẹ, tránh dùng sữa rửa mặt có tính bào mòn mạnh hoặc độ pH quá cao, dễ làm tổn thương hàng rào bảo vệ da.
6. Rủi ro có thể gặp khi dùng thuốc tránh thai sai cách
Việc sử dụng thuốc tránh thai để cải thiện làn da, dù có thể mang lại một số lợi ích nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ và tác dụng phụ. Dưới đây là một số điểm cần lưu ý:
- Tác dụng phụ thường gặp: Bao gồm thay đổi tâm trạng, mệt mỏi, đau ngực, tăng cân nhẹ, chu kỳ kinh nguyệt không đều và giảm ham muốn.
- Nguy cơ tăng cân: Một số phụ nữ có thể tăng cân, đặc biệt khi dùng thuốc chứa estrogen. Tuy nhiên, mức độ ảnh hưởng khác nhau tùy theo cơ địa từng người.
- Huyết khối tĩnh mạch sâu: Thuốc tránh thai nội tiết, nhất là loại kết hợp có thể làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông, gây tắc nghẽn tĩnh mạch và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tim mạch.
- Nguy cơ ung thư: Việc sử dụng không đúng cách hoặc kéo dài có thể làm tăng nhẹ nguy cơ mắc ung thư vú, tử cung hoặc gan, đặc biệt ở những người có yếu tố nguy cơ sẵn có.
- Ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa: Một số người có thể gặp các triệu chứng như buồn nôn, đầy bụng hoặc đau dạ dày khi sử dụng thuốc.
7. Gợi ý một số cách tránh thai không bị nám
Để giảm thiểu nguy cơ nám da do ảnh hưởng nội tiết, bạn có thể cân nhắc sử dụng các biện pháp tránh thai không tác động đến hormone gồm:
- Bao cao su: Là phương pháp phổ biến, an toàn và không ảnh hưởng đến nội tiết. Ngoài hiệu quả tránh thai, bao cao su còn giúp phòng ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
- Đặt vòng tránh thai (vòng không chứa hormone): Là một dụng cụ nhỏ đặt vào tử cung, ngăn trứng làm tổ. Phương pháp này có hiệu quả cao và có thể duy trì trong nhiều năm.
- Cấy que tránh thai: Mặc dù có chứa hormone (progestin), que cấy không chứa estrogen – thành phần chính gây tăng sắc tố da, nên có thể ít gây nám hơn so với thuốc tránh thai kết hợp.
- Thắt ống dẫn tinh (nam giới): Là biện pháp triệt sản vĩnh viễn ở nam, ngăn tinh trùng đi ra ngoài trong quá trình xuất tinh. Đây là phương pháp hiệu quả lâu dài và không ảnh hưởng nội tiết tố nữ.
- Tiêm thuốc tránh thai: Theo bác sĩ chuyên khoa, sử dụng phương pháp tiêm thuốc tránh thai sẽ không ra nám da, nhưng có tác dụng phụ như hiện tượng vô kinh.
Việc lựa chọn thuốc tránh thai nào không bị nám da phụ thuộc vào cơ địa, tiền sử bệnh lý và nhu cầu của mỗi người. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa và kết hợp chăm sóc da, chống nắng đúng cách để hạn chế nguy cơ nám da nhé.
Thuốc tránh thai nào không bị nám da? Những lưu ý khi dùng
Da bị cháy nắng bao lâu thì hết? Cách phục hồi da cháy nắng
Chấm tàn nhang kiêng nước bao lâu để da nhanh hồi phục?
Cách chăm sóc da sau khi bắn laser trị nám khoa học, da nhanh lành
Bắn tàn nhang kiêng ăn gì và nên ăn gì để da nhanh hồi phục?
Cách chăm sóc vết thâm sau khi đốt tàn nhang hiệu quả
Bác sĩ Nguyễn Quốc Huy là một chuyên gia có 18 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Y đa khoa và Da liễu, được cấp chứng chỉ hành nghề khám bệnh, chữa bệnh chuyên khoa Da liễu bởi Sở Y tế Tiền Giang. Bác sĩ tốt nghiệp chuyên khoa cấp I chuyên ngành Da liễu, đồng thời có chứng chỉ đào tạo liên tục về các thủ thuật cơ bản và tiểu phẫu da, cùng chứng chỉ ứng dụng Laser và ánh sáng trong Da liễu.
Trong suốt 18 năm qua, bác sĩ đã thành công tư vấn và điều trị các vấn đề về da cho hơn 10,000 khách hàng ở độ tuổi khác nhau. Với nền tảng chuyên môn vững vàng và kinh nghiệm thực tế lâu năm, bác sĩ Nguyễn Quốc Huy đảm nhận vai trò tư vấn nội dung liên quan đến Da liễu như chăm sóc da an toàn, hiệu quả và chuyên nghiệp.
