Tàn nhang là tình trạng rối loạn sắc tố da thường gặp, biểu hiện bằng các đốm nhỏ màu nâu nhạt đến nâu sẫm xuất hiện chủ yếu ở vùng da tiếp xúc với ánh nắng. Mặc dù không gây hại đến sức khỏe, nhưng tàn nhang có thể ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sự tự tin của nhiều người, đặc biệt là phụ nữ. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân bị tàn nhang, cách phân biệt, các phương pháp điều trị cũng như biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
1. Tàn nhang là gì?
Tàn nhang là những đốm nhỏ màu nâu trên da, thường xuất hiện ở các vùng thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng, trong đó tàn nhang ở mặt là nơi dễ thấy và được quan tâm nhiều nhất.
Trong phần lớn các trường hợp, tàn nhang không gây hại cho sức khỏe. Chúng hình thành do sự gia tăng sản xuất melanin – sắc tố quyết định màu da và tóc – dưới tác động của tia cực tím (UV).
Các loại tàn nhang phổ biến, bao gồm:
Ephelides (tàn nhang):
- Mang tính di truyền, thường xuất hiện lần đầu ở trẻ từ 2–3 tuổi, đặc biệt sau khi da tiếp xúc với ánh nắng.
- Vị trí thường gặp: mặt, cổ, ngực và cánh tay.
- Màu sắc: từ đỏ, nâu nhạt đến nâu sẫm.
- Có thể phai mờ vào mùa đông hoặc biến mất khi lớn tuổi.
- Kích thước thường khoảng 1–2 mm, có thể lớn hơn.
- Viền không rõ ràng, hình dạng không đều.
Solar lentigines (đồi mồi):
- Còn được gọi là đốm đồi mồi, vết đen, phổ biến ở người từ 50 tuổi trở lên. Xuất hiện do lão hóa da kết hợp với việc phơi nắng lâu dài.
- Có thể xuất hiện ở bất kỳ vùng da nào tiếp xúc nhiều với ánh nắng như: mặt, tay, cánh tay, chân, ngực và lưng.
- Màu sắc từ vàng nhạt đến nâu đậm.
- Không phai mờ theo thời gian.
- Đường viền rõ ràng, hình dáng ổn định.
Nốt tàn nhang có thể khác nhau về màu sắc và kích thước, tùy thuộc vào cơ địa và mức độ tiếp xúc với ánh nắng. Một số vết tồn tại lâu dài, trong khi số khác có thể mờ dần hoặc biến mất tự nhiên theo thời gian. Càng lớn tuổi, tàn nhang có xu hướng giảm đi và có thể được thay thế bởi các đốm sắc tố lớn hơn như đồi mồi nếu không áp dụng các biện pháp chống nắng phù hợp.
2. Nguyên nhân bị tàn nhang
Theo như các bác sĩ chuyên khoa da liễu nhận định rằng lý do bị tàn nhang có thể là do:
2.1. Sự thay đổi hormone
Thay đổi hormone thường bị nhầm lẫn là nguyên nhân gây da tàn nhang. Thực tế, sự biến động của nội tiết tố – đặc biệt trong thai kỳ, mãn kinh hoặc khi sử dụng thuốc tránh thai thường liên quan đến tình trạng nám da (melasma), không phải tàn nhang.
2.2. Lão hóa da
Tàn nhang có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, song thường khởi phát lúc còn là trẻ con. Khi tuổi tác tăng, các đốm tàn nhang có xu hướng mờ đi và được thay thế bằng các đốm sắc tố lớn hơn, còn gọi là đồi mồi – biểu hiện đặc trưng của lão hóa da.
2.3. Tàn nhang do đâu? – Do tia UV
Tia UV là tác nhân gây hại hàng đầu cho da, có thể dẫn đến lão hóa sớm, cháy nắng, tổn thương DNA và ung thư da – chiếm đến 90% ca ung thư da. Tàn nhang hình thành như một cơ chế tự vệ tự nhiên của da, khi tiếp xúc lâu với ánh nắng, cơ thể sẽ tăng sản xuất melanin để bảo vệ da khỏi tia cực tím.
2.4. Sử dụng mỹ phẩm không đúng cách
Một số sản phẩm chăm sóc da chứa thành phần như retinol, hydroquinone, tinh dầu cam chanh (citrus oil), BHA, AHA, hương liệu, coal tar, hoặc chất kháng khuẩn… có thể làm tăng độ nhạy cảm với ánh sáng, gây viêm da, đỏ, ngứa rát, nổi bóng nước hoặc tăng sắc tố sau viêm. Tuy nhiên, đến nay chưa có bằng chứng khoa học khẳng định việc sử dụng các hóa chất hoặc mỹ phẩm là nguyên nhân trực tiếp gây tàn nhang trên mặt.
2.5. Nguyên nhân tàn nhang do ăn uống, sinh hoạt thiếu khoa học
Chế độ ăn uống và sinh hoạt không khoa học có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng tàn nhang. Bởi vì nó ảnh hưởng đến quá trình sản sinh melanin, tăng cường các yếu tố gây hại cho da và làm rối loạn nội tiết tố.
2.6. Tại sao tàn nhang lên nhiều? Do di truyền
Yếu tố di truyền đóng vai trò then chốt trong việc xác định nguy cơ khiến da tàn nhang, thông qua loại melanin mà cơ thể tổng hợp. Melanin gồm hai loại chính là eumelanin (tạo sắc tố sẫm) và pheomelanin (tạo sắc tố sáng), với gen MC1R quyết định loại melanin được sản xuất.
Người có eumelanin thường sở hữu tóc, da và mắt sẫm màu, đồng thời ít có nguy cơ bị tàn nhang. Ngược lại, người có pheomelanin thường có sắc tố sáng và dễ xuất hiện tàn nhang hơn. Đột biến gen nhạy cảm tia UV không làm tăng số lượng tế bào sắc tố (melanocyte), mà kích thích tế bào tăng sản xuất melanin, dẫn đến hình thành tàn nhang.
3. Dấu hiệu nhận biết tàn nhang
Tàn nhang là những đốm sắc tố dễ nhận biết trên da, tuy nhiên đôi khi có thể bị nhầm lẫn với nám, đồi mồi hoặc nốt ruồi. Một số đặc trưng giúp phân biệt tàn nhang gồm:
- Xuất hiện dưới dạng các đốm phẳng, màu nâu nhạt đến nâu sẫm, có kích thước nhỏ (vài mm), số lượng nhiều, có thể rải rác hoặc liên kết tạo thành mảng lớn hơn.
- Thường xuất hiện sớm, ngay từ khi còn nhỏ, trong khi nám thường khởi phát ở người trưởng thành (từ 20–30 tuổi trở lên).
- Có tính chất đối xứng và phân bố rải rác trên các vùng da thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng như mặt, vai, tay.
- Màu sắc của tàn nhang thay đổi theo mùa như sậm màu hơn vào mùa hè hoặc sau khi tiếp xúc ánh nắng và nhạt đi vào mùa đông, ngay cả khi không điều trị.
4. Da bị tàn nhang có ảnh hưởng đến sức khỏe không?
Tàn nhang thường là lành tính, không ảnh hưởng đến sức khỏe. Tuy nhiên bạn cần chú ý và thăm khám bác sĩ nếu các nốt bất thường trên da có đặc điểm như đau, có đường viền hình răng cưa, gây lở loét trên da, các nốt trên da không đối xứng, đường kính lớn hơn 6mm, tạo thành các gờ nổi trên bề mặt da,…
5. Các cách điều trị tàn nhang an toàn, hiệu quả
Rất nhiều chị em lo lắng “Mặt bị tàn nhang phải làm sao?”. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến giúp điều trị vấn đề da này:
5.1. Thuốc và các sản phẩm thoa tại chỗ
Các loại thuốc và mỹ phẩm thoa ngoài có tác dụng ức chế hoạt động của tế bào sắc tố, làm mờ tàn nhang ở mặt và ngăn ngừa hình thành tổn thương mới. Đồng thời, chúng thúc đẩy tái tạo tế bào sừng, giúp da đều màu và sáng hơn. Một số hoạt chất thường được sử dụng gồm:
- Hydroquinone
- Arbutin
- Tretinoin
- Tranexamic Acid
- Glutathione
- Acid Azelaic
Lưu ý, kem chống nắng là yếu tố bắt buộc trong quá trình điều trị, giúp hạn chế tác động của tia UV – nguyên nhân chính gây tăng sắc tố. Bạn nên sử dụng sản phẩm có SPF từ 30 trở lên, thoa trước khi ra ngoài ít nhất 30 phút và lặp lại sau mỗi 2 giờ nếu tiếp xúc ánh nắng kéo dài.
5.2. Thuốc uống
Bên cạnh sản phẩm bôi ngoài, bác sĩ có thể chỉ định thuốc uống hỗ trợ cải thiện sắc tố da từ bên trong. Các thành phần phổ biến bao gồm:
- L-cystine
- Vitamin C
- Glutathione
- Tranexamic Acid
Các hoạt chất này giúp trung hòa gốc tự do, ức chế hình thành melanin và hỗ trợ làm sáng da.
5.3. Peel da
Peel da là phương pháp sử dụng các acid nồng độ phù hợp để loại bỏ lớp tế bào sừng già cỗi trên bề mặt, từ đó cải thiện sắc tố và kích thích tái tạo da. Một số hoạt chất thường dùng:
- Alpha Hydroxy Acid (AHA)
- Beta Hydroxy Acid (BHA – Salicylic Acid)
- Trichloroacetic Acid (TCA)
Tùy tình trạng da và độ sâu tác động, bác sĩ sẽ lựa chọn hoạt chất phù hợp. Thời gian phục hồi sau peel thường kéo dài 1–2 tuần. Trong giai đoạn này, da có thể xuất hiện cảm giác châm chích, khô rát, bong tróc nhẹ hoặc đóng vảy – đây là phản ứng bình thường trong quá trình tái tạo da.
5.4. Liệu pháp áp lạnh
Phương pháp này sử dụng nitơ lỏng ở nhiệt độ cực thấp để đóng băng và phá hủy mô sắc tố bất thường, bao gồm cả tàn nhang và đồi mồi. Sau khi điều trị, vùng da được làm lạnh sẽ sẫm màu, bong tróc và phục hồi sau vài ngày.
Tuy nhiên, liệu pháp áp lạnh có thể gây tổn thương mô lành xung quanh, tiềm ẩn nguy cơ để lại sẹo hoặc tăng sắc tố sau viêm. Vì vậy, phương pháp này không được ưu tiên trong cải thiện da mặt tàn nhang, đặc biệt với các vùng da nhạy cảm.
5.5. Công nghệ laser và các thiết bị ánh sáng
Điều trị tàn nhang bằng laser là phương pháp hiện đại, hiệu quả cao và cho kết quả nhanh chóng. Các thiết bị như laser Q-Switched Alexandrite 755nm, Q-Switched KTP 532nm, Nd:YAG 1064nm, IPL (Intense Pulsed Light)… hoạt động bằng cách phát ra chùm tia sáng có bước sóng phù hợp để phá vỡ các cụm melanin dưới da mà không làm tổn thương mô xung quanh.
Melanin sau đó sẽ được cơ thể đào thải qua cơ chế tự nhiên, giúp làm mờ tàn nhang rõ rệt sau một vài lần điều trị. Phương pháp này cần được thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo hiệu quả và an toàn.
6. Trị tàn nhang ở đâu an toàn và chất lượng?
Thấu hiểu nỗi niềm tự ti về nhan sắc vì làn da không đều màu, mất thẩm mỹ do tàn nhang, Thẩm mỹ viện Quốc Tế Linh Anh mang đến nhiều giải pháp hiện đại giúp bạn lấy lại làn da trẻ trung, căng bóng, mịn màng. Điển hình như Laser Toning, Cấy collagen tươi, công nghệ trị nám tàn nhang ILU SMART, tiêm Mesotherapy,…
Những ưu điểm nổi bật khi thực hiện trị tàn nhang tại Thẩm mỹ Quốc tế Linh Anh:
- Điều trị tàn nhang tận gốc, hiệu quả lâu dài: Những công nghệ điều trị nám tại Linh Anh đều khả năng tác động đến gốc tàn nhang, loại bỏ hắc sắc tố từ sâu bên trong da. Chỉ sau 1 liệu trình, làn da của bạn sẽ trở nên đều màu, trắng sáng và khỏe mạnh hơn.
- Công nghệ tiên tiến, đạt chuẩn: Tất cả thiết bị, máy móc của Linh Anh đều được nhập khẩu chính hãng từ các cường quốc về thẩm mỹ như Hoa Kỳ, Hàn Quốc, châu Âu,…đã được FDA Hoa Kỳ kiểm định và chứng nhận an toàn cũng như hiệu quả điều trị.
- Bác sĩ lên phác đồ điều trị riêng: Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa da liễu giàu kinh nghiệm sẽ trực tiếp thăm khám, tư vấn và lên phác đồ điều trị phù hợp dựa trên tình trạng da, cơ địa của từng khách hàng.
- Quy trình chuẩn y khoa, chất lượng dịch vụ chuẩn 5 sao: Quy trình điều trị tại Linh Anh được thiết kế khoa học, chỉnh chu theo chuẩn y khoa đảm bảo an toàn. Tất cả nhân viên, kỹ thuật viên được đào tạo bài bản, thái độ chuyên nghiệp mang đến những trải nghiệm dịch vụ thoải mái cho khách hàng.
7. Những biện pháp ngăn ngừa xuất hiện tàn nhang
Việc phòng ngừa luôn tốt hơn là để tàn nhang xuất hiện mới điều trị. Dưới đây là một số biện pháp hạn chế tàn nhang xuất hiện bạn nên biết:
- Sử dụng kem chống nắng có thành phần cản tia UVA và UVB.
- Cần che chắn bất cứ khi nào thích hợp và hạn chế tiếp xúc ánh nắng mặt trời. Khi ra ngoài trời, bạn nên đội mũ rộng vành, mặc quần áo tay dài có cổ.
- Tránh ra ngoài trời từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều. Đây là khoảng thời gian ánh sáng mặt trời khắc nghiệt nhất trong ngày.
- Chế độ dinh dưỡng nhiều vitamin A, C, E có trong rau củ, trái cây cũng góp phần làm tăng khả năng đề kháng của da dưới sức nóng mặt trời.
8. Những thắc mắc liên quan đến tàn nhang
Ngoài những thông tin tổng quan về tàn nhang đã được nêu trên, chuyên gia da liễu còn nhận được một số thắc mắc liên quan đến vấn đề da này. Dưới đây là những giải đáp chi tiết:
8.1. Tàn nhang có lan ra không?
Tàn nhang có thể lan rộng cả về kích thước lẫn số lượng trên bề mặt da nếu bạn không bảo vệ, che chắn cho da đúng cách khi ra ngoài.
8.2. Tàn nhang có tự hết không?
Tàn nhang có thể tự biến mất mà không cần can thiệp. Tuy nhiên, chúng vẫn có khả năng quay trở lại khi thời tiết nhiều nắng hơn, kể cả khi những vết tàn nhang cũ đã mờ đi.
8.3. Tàn nhang trị dứt điểm được không?
Tàn nhang vẫn có thể trị hết bằng những phương pháp điều trị phù hợp, tuy nhiên vẫn có tỉ lệ tái phát nếu bạn không che chắn, tránh nắng cho da kỹ. Bởi vì các tế bào melanocyte còn tồn tại ở màng đáy của da sẽ tiếp tục sản sinh sắc tố melanin khi da tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.
8.4. Chi phí trị tàn nhang bao nhiêu?
Bắn laser điều trị tàn nhang trên thị trường hiện nay có giá dao động từ khoảng 1.000.000 – 10.000.000 VNĐ/ 1 buổi. Tùy thuộc vào công nghệ laser cụ thể mà mức giá sẽ khác nhau. Theo tham khảo thị trường, Laser YAG dao động từ 3.000.000 – 10.000.000 VNĐ/ buổi. Laser Toning thế hệ mới dao động từ 1.000.000 – 7.000.000 VNĐ /buổi. Laser Picosure thế hệ mới có mức chi phí cao nhất, khoảng từ 6.000.000 – trên 10.000.000 VNĐ/ buổi.
Tàn nhang là một trong những vấn đề về sắc tố da phổ biến nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát và cải thiện nếu được chăm sóc đúng cách. Việc hiểu rõ nguyên nhân hình thành tàn nhang, lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp kết hợp với chế độ bảo vệ da khoa học sẽ giúp bạn duy trì làn da đều màu, tươi sáng và khỏe mạnh. Hãy liên hệ với Linh Anh qua hotline 0906 933 888 để được tư vấn chi tiết và nhanh nhất về các dịch vụ trị tàn nhang nhé.
Liệu trình trị nám giá bao nhiêu? Bảng giá dịch vụ mới nhất
Tàn nhang là gì? Tìm hiểu nguyên nhân, cách trị và ngăn ngừa
Rối loạn sắc tố da và những cách điều trị hiệu quả
Nám râu là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị
Nguyên nhân bị nám má và cách khắc phục, ngăn ngừa hiệu quả
Melanin là gì? Vai trò và cách kiểm soát sắc tố hiệu quả
Bác sĩ Nguyễn Quốc Huy là một chuyên gia có 18 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Y đa khoa và Da liễu, được cấp chứng chỉ hành nghề khám bệnh, chữa bệnh chuyên khoa Da liễu bởi Sở Y tế Tiền Giang. Bác sĩ tốt nghiệp chuyên khoa cấp I chuyên ngành Da liễu, đồng thời có chứng chỉ đào tạo liên tục về các thủ thuật cơ bản và tiểu phẫu da, cùng chứng chỉ ứng dụng Laser và ánh sáng trong Da liễu.
Trong suốt 18 năm qua, bác sĩ đã thành công tư vấn và điều trị các vấn đề về da cho hơn 10,000 khách hàng ở độ tuổi khác nhau. Với nền tảng chuyên môn vững vàng và kinh nghiệm thực tế lâu năm, bác sĩ Nguyễn Quốc Huy đảm nhận vai trò tư vấn nội dung liên quan đến Da liễu như chăm sóc da an toàn, hiệu quả và chuyên nghiệp.
